Wielki Sfinks z Gizy

Egipt poza piramidami kojarzy nam się z tajemniczą postacią lwa o ludzkiej głowie,czyli Sfinksa.Najsłynniejsze przedstawienie tego mitycznego stwora,czyli posąg Wielkiego Sfinksa z Gizy,powstało z olbrzymiego monolitycznego bloku skalnego.Monumentalna rzeźba liczy 20 m wysokości i 73 m długości.Twarz posągu w najszerszej części mierzy 4 m i jest prawdopodobnie podobizną faraona Chefrena,który nakazał budowę Wielkiego Sfinksa. a głowie mitycznego stwora znajduje się królewskie nakrycie(chusta nemes)oraz królewska kobra wisząca na czole.Posąg ten jest,zważywszy na jego wiek,doskonale zachowany,choć twarz Sfinksa ma niepełny nos i nie posiada brody.Jak przypuszczają historycy i archeolodzy,posąg pierwotnie był w całości otynkowany i pomalowany na czerwono.W czasach swojej świetności musiał wyglądać imponująco,choć do dziś pozostaje fascynującym i tajemniczym strażnikiem Wielkich Piramid.W Nowym Państwie Sfinks był traktowany jako symbol Horusa boga słońca.Monumentalny posąg z Gizy wielokrotnie na przestrzeni wieków był niemal całkowicie zasypywały pustynne piaski.Sukcesywnie odkopywano go już od czasów starożytnych.Za czasów XVIII dynastii pomiędzy między łapami Sfinksa pojawiła się kamienna stela,wstawiona przez faraona Totmesa IV,na której opisał on swój proroczy sen.Jak głosi legenda,pewnego dnia młody Totmes usiadł w cieniu posągu i zasnął.W marzeniu sennym dostrzegł Sfinksa,który złożył mu obietnicę władzy,jeśli tylko odkopie jego rzeźbę z mas pustynnego piasku.Faraon pospiesznie zlecił odkopanie Sfinksa i rzeczywiście zasiadł na tronie,choć badacze starożytności przypuszczają,iż wspomniana wyżej stela była jedynie elementem pomocniczym w legalizacji jego władzy.Przez lata Sfinks był atrakcją turystyczną,inspiracją książek i innych publikacji oraz obiektem badań archeologicznych.W 1816 roku Giovanni Batista Caviglia odnalazł i odkopał fragmenty brody i ureusza Sfinksa,które obecnie znajdują się w Brytyjskim Muzeum i w Muzeum Egipskim w Kairze.Ten sam archeolog odkrył Stelę Snu Totmesa IV.W 1926 roku Sfinks zasypany był piaskiem aż po szyję.W latach 90 XX wieku,pod kierunkiem Zahi Hawassa,dokonano konserwacji posągu i zabezpieczono go przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych.W maju 1998 roku sformułowano projekt prac konserwatorskich w obrębie Sfinksa,który został zainicjowany przez prezydenta Mubaraka.Renowacja posągu trwała 7 lat,a podczas niej zużyto aż sto tysięcy kamieni.Prace konserwatorskie nie przewidywały rekonstrukcji twarzy Sfinksa.

Piramidy i Sfinks w Gizie

Egipt kojarzy się z piramidami i ciepłem.Najsłynniejszym na świecie kompleksem piramid są te znajdujące się około ośmiu kilometrów od Kairu,w miejscowości Giza,położonej w delcie Nilu.Ponad pustynią wznoszą się mniejsze piramidy oraz trzy główne,najokazalsze starożytne budowle w Gizie wraz z posągiem Sfinksa.To właśnie tam starożytność przetrwała ponad 5 tysięcy lat i zachowała się w prawie niezniszczonej postaci.Największą z piramid jest najwcześniej powstała piramida Cheopsa,w której mieści się także jego grobowiec.Drugą co do wielkości jest piramida z grobowcem Chefrena.Trzecią,znacznie mniejszą,jest piramidą faraona Mykerinosa.Piramida Cheopsa zwana Wielką Piramidą,została zbudowana ok.2575 lat przed naszą erą i pierwotnie miała wymiary:wysokość 146,6 m, zaś długość podstawy 230 m.Wykonana jest z bloków kamiennych z wapieni i granitów.Gładzony wapień położony niegdyś na czubku piramidy wywoływał niezwykłe efekty świetlne w  promieniach słonecznych,niestety nie przetrwał on do dnia dzisiejszego.W środku piramidy znajdują się komory grobowe,do których prowadzą długie korytarze.W Komorze Króla stoi sarkofag bez pokrywy.Piramida Chefrena zbudowana została ok. 540 lat przed naszą erą.Jej wysokość wynosiła pierwotnie 145,5 m,zaś podstawa miała długość 215,5 m.Posiada jedną komorę grobową,do której prowadzi korytarz.Granitowy sarkofag umiejscowiony jest na końcu komory i wpuszczony w podłoże.Piramida Mykerinosa została zbudowana ok.2525 lat przed naszą erą,a jej pierwotne wymiary wynosiły:67 m wysokości i długość podstawy 108 m.Do najsłynniejszych na świecie posągów należy,stojąca nieopodal piramid,rzeźba wykuta z ogromnego bloku skalnego,mająca postać leżącego lwa z głową władcy.Wielkość Sfinksa to około 73 m długości i 6 m szerokości oraz 20 m wysokości i jednocześnie jest on największą pojedynczo stojącą statuą na świecie.Wokół tego posągu kryje się wiele hipotez i legend.Nie do końca wiadomo czy pierwotnie była to głowa lwa zamieniona później przez któregoś z władców na jego własne popiersie,czy może była to postać strażnika umarłych jaki w starożytnym Egipcie był szakal.Został on wykonany z polecenia Chefrena,a jego powstanie datuje się na lata rządów IV Dynastii w latach 2723-2563 p.n.e.Piramidy wraz z posągiem Sfinksa należą do najchętniej odwiedzanych zabytków Egiptu przez turystów z całego świata.